Аholini ro‘yxatga olish doirasida shaxslarning iqtisodiy xususiyatlariga oid statistik maʼlumotlarni to‘plash zarurati ko‘plab sabablarga bog‘liq. Mamlakat iqtisodiy tuzilmasining keng qamrovli suratini, shuningdek, ish rejimlarini tuzish, mehnat bozorida ishtirok etish va mamlakat aholisining mehnatidan kam foydalanish tizimini yaratish uchun shaxslarning samarali faoliyati to‘g‘risidagi maʼlumotlar juda muhimdir. Ushbu maʼlumot boshqa shaxslar tomonidan berilgan maʼlumotlar bilan birgalikda, aholini ro‘yxatga olish doirasida yig‘ilgan uy xo‘jaliklari va uy-joylar, shaxslar va uy xo‘jaliklarining ijtimoiy-iqtisodiy ahvolini baholashga imkon beradi. Bu esa, ish o‘rinlarini yaratish, kambag‘allikni kamaytirish, ish va shaxsiy hayot o‘rtasidagi munosabatlar, kasb-hunar taʼlimi va o‘qitish, ijtimoiy taʼminot yo‘nalishlari va boshqa ijtimoiy nafaqalar bo‘yicha imtiyozlar berish, gender tenglik va ijtimoiy inklyuzivlik, fuqarolar ishtiroki va boshqalar bilan bog‘liq.
Аholini ro‘yxatga olish statistik maʼlumotlarni boshqa manbalarga nisbatan solishtirish imkonini beradi. Аholini ro‘yxatga olish ko‘plab kuzatuv savolnomalari uchun namuna olish imkonini beradi, jumladan uy xo‘jaliklari kuzatuvlari va ishchi kuchi kuzatuvlari so‘rovnomalari va boshq. Аholining iqtisodiy xususiyatlariga oid savollar aholini ro‘yxatga olish dasturiga kiritilishi haqida qaror qabul qilganda, mamlakatlar boshqa statistika manbalarda mavjudligini va ularning kelajakda foydalilik darajalarini baholashlari kerak. Maqsad, mamlakatning milliy manfaatlarida asosiy hususiyatlarni qamrab olishni taʼminlash, tanlama kuzatuvlarda asos bo‘lib xizmat qiladigan ishonchli maʼlumotlar bazasini shakllantirish, shuningdek, kichik tumanlar va kichik aholi guruhlari bo‘yicha asosiy statistik maʼlumotlarni olish hamda tarmoqlar va yo‘nalishlarning kichik guruhlarga ajratilishini taʼminlash.
T.Kimsanov,
Dang‘ara tumani statistika bo‘limi boshlig‘i